Langsung ke konten utama

Pantun Basa Banjar Gasan Manjaga Warisan Budaya


Assalamualaikum sabarataan. Alhamdulillah ulun akhirnya berkesempatan manulis lagi disini. Buhan pian penasaran apa yang handak ulun kisahakan kah? Lakasi baca lah.

Di tulisan ini ulun handak bakisah soal pantun basa Banjar. Buhan pian mungkin sudah tahu, urang Melayu tu kada talapas lawan kabiasaan bapantun. Urang Banjar nang sarumpun lawan Melayu damintu jua, harat-harat baulah pantun. Pantun basa Banjar kada balain pang lawan pantun basa lain. Ada katantuannya jua nang musti diumpati. Mun kada diumpati pantun nang diulah kada baik atawa bisa jua kada kawa disambat pantun.

Mun kita maulah wadai tu ada tuangannya. Mun maulah baju, ada polanya. Sama haja lawan pantun. Pantun nang baik ada katantuannya, ada tuangan, ada polanya jua, ngini nah:

1. Pantun nang bagus tu baisian ampat buting baris. Dua baris nang panambaian ngarannya sampiran. Dua baris nang pauncitan ngarannya isi.

2. Pantun nang bagus tu ada pola bunyinya, atawa pola parsajakannya. Polanya tu: ab-ab.

3. Pantun banyak macamnya banyak ragamnya mun kita tiring isinya. Nang katuju mamadahi urang, ulah haja pantun nasihat. Nang katuju bagayaan, mahimungi urang, maulah urang takurihing, baik maulah pantun lalucuan. Nang pinda alim, banyak ilmu agama, bagus mun maulah pantun nasihat aatawa pantun agama. Nang pinda katuju cicintaan, ulah pantun urang anum haja atawa pantun parcintaan.

4. Pantun mun ditiring matan panjang handapnya lain pulang. Ada pantun kilat. Dua baris mayu hudah. Umpamanya ni nah: buah jambu buah sumangka, amun katuju lakasi dibuka.

Wayahini pantun basa Banjar banyak dipakai bubuhan pajabat di banua kita, bubuhan urang badahi rahatan mambuka atawa manutup pidatu sidin. Pantun dikatujui sabarataan kalangan. Nang tuha nang anum sabarataan katuju mandangarakan urang bapantun. Imbahnya musti haja urang nang mandangar kahimungan lalu baampik badarau sabarataan.

Cuntuh pantun basa Banjar:

Manukar tiwadak di pasar kamis
Pucuk waluh masaki basantan
Urang tawaduk rancak manangis
Mainta ampunan kahadirat Tuhan

Mun pantun nang diulah ni wabilkhusus babasa Banjar, kadalah ngini jadi siasat nang bagus banar gasan manjagai warisan budaya buhan tatuha bahari. Mun kada dijagai bujur-bujur, kalu pina ai budaya bapantun ni hilang, sayangannya kalulah.

Cara manjaga atawa malastariakannya:
1. Partandingan maulah pantun basa Banjar
2. Palajaran pantun basa Banjar di sakulahan dibanyaki
3. Palajaran pantun mamakai cara dilaguakan atawa dinyanyiakan
4. Pantun basa Banjar saban kalian buhan pajabat bapidatu atawa bapituah
5. Pantun basa Banjar disiarakan di radiu atawa di tv
6. Dll

Nang paling utama tu, kita badahulu matan diri kita saurang. Mulai damini jua, rancaki maulah pantun, lajari kakanakan kita pantun basa Banjar. Mudahan tajaga budaya kita salawasan. Itu pandapat ulun soal pantun tadi, kayapa pandapat buhan pian sabarataan?

***
Nang manulis: Nailiya Nikmah JKF (www.nailiyanikmah.com)
Nang ma-edit: Enny Ratnawati (www.ennyratnawati.com) 

Komentar

  1. Ulun bahari ba-istilah mancatati pantun bahasa banjar ni di buku tulis khusus, wayahini kada ingat lagi di mana ma-andak bukunya, hiks

    BalasHapus
    Balasan
    1. *julungi tisu gasan Ka Ira*, ulun doakan mudahan tatamu kaena bukunya Ka lah. Lumayan kawa jadi referensi koleksi pantun bahasa banjar XD

      Hapus
  2. Bahari ada pelajaran SD ngarannya muatan lokal. Sekali kami disuruh meolah pantun banjar. Ngalih sakalinya. Haha

    BalasHapus
    Balasan
    1. Aaai, bakumpak dulu kita nah Ka. Sama kita, ulun gen rasa ngalih dahulu bila disuruh ma-ulah pantun bahasa banjar, hihihi.

      Hapus
  3. Kyp mun buhan FBB meolah antologi pantun bahasa Banjar Bu Nay? Ulun hakun ai umpat nah. Pian yang menyeleksi kena. Hehe

    BalasHapus
  4. Urang bapantun tu harus lakas jua bepikirnya lah merangkai kata. Mun bebalasan pantun wan orang bisa kalah mun lambat ��

    BalasHapus
    Balasan
    1. Inggih bujur banar Ka. Kada rami-am bila babalasan pantun nang saikung lambat mambalas, wkwkwk.

      Hapus
  5. Suka banar lawan pantun-pantun. Apalagi nang basa Banjar ni. Tapi blm bisa pang nah meoalah pantun bagus banar kayak mb nai hahaha

    BalasHapus
    Balasan
    1. Inggih bujur Ka, pantun bahasa banjar ni rami-rami, cuma kanapa kah lah rasa ngalih maulah nang bagus, hihihi.

      Hapus
  6. terakhir baulah pantun pas muatanlokal pas is di (SD)

    pucuk kastila pucuk gumbili,
    tahu jua napa tih lagi (Sambung akan lakasi pantun nya) wkwkk

    BalasHapus
    Balasan
    1. Aaaai kaka nih bisa banar bapantun. Tapi ulun angkat tangan bila pian suruh manyambung, ahahaha
      *kiau Mbak Nay*
      *acil mimin basambunyi dulu nah*, wkwkwk

      Hapus
  7. bapantun ni biasanya pas acara baantaran. saling babalas pantun antara nang mawakili calon mempelai lakian dengan wakil calon mempelai binian nang menerima kedatangan buhan lakiannya.

    BalasHapus
    Balasan
    1. Inggih Ka, rami banar mandangarakan urang bapantun bila acara ba-antaran, harat banar sidin-sidin tu bapantunnya ^_^

      Hapus
  8. Bujur banar pantun nih harus dilastariakan, rancak tuh KD tapi ingat lagi Kanakan jaman wahini

    BalasHapus
    Balasan
    1. Inggih, akur banar Ka, pantun kita memang perlu banar dilastariakan ^_^

      Hapus
  9. ada di kantor ulun manager nang ketuju banar bepantun nih. rami amun sidin ni sudah mulai bepantun. amun kanakan wahini masih adalah yo pelajaran pantun nginih?

    BalasHapus
    Balasan
    1. Aiiii bauntungnya sidin bisa bapantun, ulun kawa ai mambayangakan kayak apa raminya bila ada sidin, hihihi.

      Mudahan masih ada palajarannya Ka lah, sayangnya mun kadada lagi ^^

      Hapus
  10. biasanya jam 4 pas mau pulang, ada bapak-bapak kantor ku yang suka ngelucu sambil pantun gitu. Merenggangkan otot muka yg stres setelah seharian kerja


    -PS-
    Peluk dari jauh
    lilpjourney(dot)com

    BalasHapus
    Balasan
    1. Rami tu pang bila ada sidin Ka lah. Alhamdulillah sidin bisa bapantun, mambantu manyanangakan hati kakawanan, hihihi.

      Hapus
  11. Ulun paling ketuju mendengar pantun babila org kawinan tuh nah, pasti lucu lucu banar pantunnya heh.

    BalasHapus
    Balasan
    1. Sama Ka, ulun katuju jua, dasar lucu papantunan urang bahantaran ni, hihihi

      Hapus
  12. Ada kah komunitasnya bapantun neh?

    BalasHapus

Posting Komentar

Postingan populer dari blog ini

Tidak Kalah dengan Ibukota Provinsi, Ini 4 Kafe di Barabai yang Wajib Dikunjungi

Halo Kaka-Kaka bungas yang lagi membaca tulisan ini, mudahan sehat sabarataan lah. Kenalkan dulu nah, ulun Eca anggota FBB jua dan tulisan ini nih tulisan perdana ulun di Banjar Corner. Selamat membaca 🤗 Tau lah bubuhan pian di wadah ulun Barabai bisi 4 kafe nang kada kalah lawan di Banjarmasin? Han kada tau kalo, makanya bacai sampai tuntung lah. Barabai Hulu Sungai Tengah sabujurnya lain kota kelahiran ulun. Tapi, kayapa pun jua, ulun sudah lawas bagana di sana dan sudah tarasa jadi tanah kelahiran ulun saurang. Ulun mulai bagana di Barabai semenjak kelas 1 SMP. Waktu ulun masih sakulah itu, dasar balum ada nang ngarannya kafe nginih. Ulun lawan kakawanan dahulu bejalanan ke kedai atau depot haja. Nah, wahini lumayan banyak sudah cafe yang kawa dipakai hagan “feed” Instagram bubuhan pian. Ini nah yang menurut ulun musti pian kunjungi. 1. Hero Cafe Nah, kabalujuran banar ulun lawan anggota FBB nang lain suah bakumpulan di Hero Cafe ini mun pas handak betamuan. Di sini rami

Belajar Istilah Banjar

  Halo! Apa habar buhan pian sabarataan? Mudahan baik ajaa lah sabarataan, sehat selalu dan dijauhkan dari panyakit.   Nah kali ini ulun handak memadahkan beberapa istilah dalam bahasa Banjar yang mungkin banyak dari pian masih balum tahu karena kada tebiasa berbahasa banjar sehari-hari, atau hanyar aja pindah ke banjar. Oiya, ulun ingat banar bahari pas SD balajar bahasa Banjar muatan lokalnya, amun wahini masih jua kah kakanaan tahu di istilah ni?   Berikut beberapa istilah dalam bahasa Banjar:   1. Salesmaan   Salesma sabujurnya adalah ngaran virus yaitu virus salesma, yang begejala behingusan atau pilek. Nah rancak urang tetap menyambat salesmaan jua amun ada nang kena flu karena gejala si salesma lawan flu nih mirip yang nyata bahingusan lawan batukan.   2. Hawai   Hawai nang ini lain ngaran wilayah lah, hawai nang dimaksud di sini tu artinya semacam sunyi tu nah, misalnya urang tebiasa di kota lalu bejalanan ke desa pasti lain suasananya, tebiasa pina rami

Kisah Intingan wan Dayuhan

Halo sabarataan, batamuan pulang lawan ulun, Nisa. Kali ini, ulun handak mangisahakan kisah Intingan wan Dayuhan nang rajin tu selalu dikisahakan bila ulun handak guring waktu lagi halus dulu. Kisahnya ni turun temurun dari zaman datu, nini, mama, anak sidin, dan cucu sidin, bisa jua kaina sampai ka buyut sidin. Kisahnya nih rami, sampai taguring guring mandangari kisah ini ja, lucu pulang han. Bila pian suah mandangar kisah Intingan wan Dayuhan, bararti kita sama. Zaman bahari kadada pang yutube wan intirnit. Nang ada kisah dari muntung ka muntung ja. Nang kaya apa kisahnya, ni ulun kisahakan nah ka bagian pian sakira kada panasaran. Kisah Intingan wan Dayuhan  Zaman bahari ada dua ikung badua ba-ading nang bangaran Intingan wan Dayuhan. Kisahnya Intingan nang jadi kaka, Dayuhan ading nya. Ibarat kata, si Dayuhan nih inya orangnya kada tapi paham apa yang di padah-akan tu, atau bahasa kitanya, ada nang kurang kaitu nah. Ujar kisah si ading nih kada hakun sakulah, mac